စပ္မိစပ္၇ာ မိသားစုဘေလာ့ဂါ လာၾကည့္သူအေပါင္းတို႔ ကိုယ္စိတ္ႏွလုံးရႊင္လန္းၾကပါေစလို႔ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းလၽွက္ပါ၊ စိတ္ေကာင္းရွိဖို ့ ပထမ

Sunday 17 March 2013

ဘုရင္အေလာင္းမင္းတရားမွ ဘုရင္ေဂ်ာ့-၂ ထံေပးပို႔ေသာ ေရႊေပလႊာ




ဘုရင္အေလာင္းမင္းတရားမွ ဘုရင္ေဂ်ာ့-၂ ထံေပးပို႔ေသာ ေရႊသဝဏ္လႊာ)

သကၠရာဇ္ ၂ဝဝ၆ ခု၊ ဇူလိုင္လကုန္ပုိင္းတြင္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ၊ ဟန္ႏိုဗာျမိဳ႕၊ လိုက္ဘ္နစၥ အထိမ္းအမွတ္ စာၾကည့္တုိက္၏ျပတုိက္မွဴး Dr. Friedrich Hulsmann သည္ ဟန္ႏိုဗာေတာ္ဝင္စာၾကည့္တုိက္ထဲ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ဝေက်ာ္ၾကာေအာင္ တိမ္ျမဳပ္ေနေသာ ေရႊသားအစစ္ ေရႊသဝဏ္လႊာကို အကၡရာျပန္အဓိပၸါယ္ေဖာ္ထုတ္ရန္ အေရွ႕တိုင္းဘာသာေဗဒႏွင့္ သမုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာဂ်က္၊ပီ၊လုိင္ဒါ ထံအကူအညီေတာင္းခံလာခဲ့သည္။ Dr. Friedrich Hulsmann ၏အီေမးလ္ႏွင့္ တြဲလ်က္ပါေသာ ေရႊသဝဏ္လႊာဓာတ္ပုံေၾကာင့္ လက္ေရးစာသားမ်ားကား အိႏၵိယစာေပ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာစာေပျဖစ္ေနေၾကာင္းကုိ ေဒါက္တာလိုင္ဒါ ရွင္းလင္းစြာေတြ႕လုိက္ရ၏။


၂ဝဝ၇ ခု၊ ဧျပီလတြင္ ဟန္ႏုိဗာျမိဳ႕သို႔ ေဒါက္တာလုိင္ဒါ မျဖစ္မေနေရာက္လာခဲ့သည္။ Ms IV 571a ဟုသာ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ေသာ ထုိေရႊသားအစစ္ေရႊေပလႊာသည္ ရွင္ဘုရင္အေလာင္းမင္းတရားမွ ဒုတိယေျမာက္ ေဂ်ာ့ဘုရင္မင္းျမတ္ထံ ေပးပို႕ေတာ္မူေသာ မူရင္းရာဇသံစာလႊာ ဆုိသည္ကုိ ေဒါက္တာလုိင္ဒါ ေတြ႔ရွိလုိက္ရျပီတည္း။

ေရႊအစစ္ျဖင့္ခတ္ထားေသာ ေရႊျပားထက္တြင္ ျပစ္ခ်က္မရွိ စီစီရီရီေရးထြင္းထားေသာ ျမန္မာစာလံုးမ်ားကို ပတၲျမား ၂၄လံုးျဖင့္ တန္ဆာဆင္ယင္ထားျပီး ေသသပ္လွပစြာ ပံုေဖာ္ထားေသာ ေဖာင္းၾကြဟသၤာပံု ရွင္ဘုရင့္တံဆိပ္ေတာ္ ခတ္ႏွိပ္ထားသည့္ ဤရာဇသံေရႊလႊာ။ သမုိင္းေၾကာင္းထဲမွ ပစၥည္းတစ္ခု။

ျပိဳင္စံကင္းေသာ၊ သာမန္မဟုတ္ေသာ၊ ကမၻာေပၚတြင္ တစ္ခုတည္းသာလက္က်န္ရွိေနႏိုင္သည့္ ျမန္မာ့ေရႊသဝဏ္လႊာ။

ေဒါက္တာလုိင္ဒါ သမုိင္းကိုလွန္ရျပီ။ မင္းဆက္အသစ္တစ္ခုကို အုတ္ျမစ္ခ်ေနေသာ အေလာင္းမင္းတရားကို သမုိင္းေၾကာင္းထဲျမင္လုိက္ရသည္။ ေဒါက္တာလုိင္ဒါ၏ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္မႈသည္ ထုိတစ္ခုတည္းေသာ သဝဏ္လႊာ၏ အႏုစိတ္ေနာက္ခံရာဇဝင္တင္မက သံတမန္ဆိုင္ရာ သမုိင္းေၾကာင္းကိုပါ ေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ သဝဏ္လႊာ၏ေရွးက်ေသာ၊ အႏုပညာအရည္အေသြးျပေသာ၊ သမုိင္းဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ဝိေသသလကၡဏာ မ်ားကို ေဒါက္တာလုိင္ဒါသည္ ေထာင့္ေပါင္းစံုမွေလ့လာခဲ့သည္။

ပညာရွင္တစ္ဦး၏ အားထုတ္မႈေၾကာင့္ ျမန္မာ့သမုိင္းေၾကာင္းကိုလႊမ္းမုိးခဲ့ေသာ ကိုလိုနီေရးသားခ်က္တို႔၏ အေမြကို ေျပာင္းျပန္လွန္ႏိုင္ခဲ့ေလျပီလား။ ေဒါက္တာလုိင္ဒါသည္ ဒီဂ်ီအီးေဟာ၏ ၾသဇာႀကီးေသာ သမုိင္းမွတ္တမ္းစာ အုပ္မ်ားမွသည္ Alexander Dalrymple ၏ ‘အေရွ႕တိုင္းမာတိကာ’၊ ဂ်ီအီးဟာေဗး၏ သမုိင္းစာအုပ္မ်ား၊ မ်ိဳးခ်စ္ စိတ္ဓာတ္ျပင္းထန္ေသာ ေဒါက္တာထင္ေအာင္၏သမုိင္းစာအုပ္မ်ား၊ ေဂ်ာ့ဘုရင္-၂ ထံရာဇသံစာ၏ စာသား အျပည့္အစံုကို ကိုးကားခဲ့ေသာ ေနာက္ဆံုးစာေရးဆရာ သန္႔ျမင့္ဦး၏ ‘ The River of Lost footsteps (ေျခရာေပ်ာက္ျမစ္)” အထိ ျမန္မာ့သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ဒုိးလိုေမႊေရလုိေႏွာက္ကာ စာတမ္းတစ္ေစာင္ကို ျပဳစုႏုိင္ခဲ့သည္။ စာမ်က္ႏွာ ၁၄၁ မ်က္ႏွာပါေသာ ထုိစာတမ္းကို ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရးသားျပဳစုခဲ့၏။


ျမန္မာ့သမုိင္းေၾကာင္းအတြက္ ေက်းဇူးႀကီးေသာ ပညာရွင္တစ္ဦး၏ အစြမ္းကုန္ေလ့လာအားထုတ္မႈ။


ေနာက္ခံသမုိင္း

ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အျခားေသာမင္းမ်ားႏွင့္မတူဘဲ ျပင္းထန္ေသာဇာတ္ေၾကာင္းျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္ အေလာင္း မင္းတရား ထီးနန္းစုိက္တည္ခဲ့ပံုသည္ စိတ္ဝင္စားစရာဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္သည္။ အျခားေသာမင္းမ်ားက ထီးနန္းဆက္ခံျခင္းျဖင့္ မင္းျပဳခဲ့ေသာ္လည္း အေလာင္းမင္းတရားသည္ မိမိဖာသာဖန္တီးထူေထာင္ခဲ့ရသည္။ တိုက္ေရးခုိက္ေရးႏွင့္ သံခင္းတမန္ခင္းတို႔တြင္ ေမြးရာပါ ပါရမီပါလာေသာ အေလာင္းမင္းတရားသည္ ရြာတစ္ရြာ၏ သူႀကီးအဆင့္မွေန၍ တဖန္ျပန္လည္အသက္ဝင္လာေသာ ျမန္မာျပည္ထီးနန္း၏ ပလႅင္ေပၚလွမ္းတက္ႏုိင္ခဲ့သူျဖစ္ သည္။

အေလာင္းမင္းတရားအား ျမန္မာ့ထီးနန္းပလႅင္ေပၚသို႔ တြန္းပို႔ခဲ့သည့္အေရးေတာ္ပံုသည္ ၁၇၅၂ ခု၊ဧျပီလဆန္း တြင္ စတင္ခဲ့သည္။ မြန္တို႔သည္ အင္းဝျမိဳ႕ေတာ္ကို တုိက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ကာ ျမန္မာဘုရင္ မဟာဓမၼရာဇာဓိပတိ ကို နယ္ႏွင္ဒဏ္ေပးျပီး ေနာက္တစ္လအၾကာ၌ မုဆိုးဘုိရြာသူႀကီးေအာင္ေဇယ်ကို သစၥာေပးလာေသာ္ ဦးေအာင္ ေဇယ်သည္ သစၥာမခံ။


ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ မြန္တို႔ႏွင့္ တစ္ႏွစ္ခန္႔ၾကာေအာင္ စစ္ျပဳခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ သူႏွင့္စစ္မက္ဖက္ျပိဳင္သူမ်ားသည္ မြန္စစ္သည္မ်ားခ်ည္းသာ မဟုတ္ဘဲ ေဒသခံျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးဟာကြက္အေပၚ အခြင့္အေရးယူရန္ အေရွ႕ဘက္ေတာင္ကုန္းမ်ားဆီမွ ဆင္းလာသူ ေကြ႕ရွမ္းမ်ားလည္း ပါသည္။

ဦးေအာင္ေဇယ်သည္ မြန္ဘုရင္ကိုတုိက္ထုတ္ရန္ ေအာက္ဘက္တစ္လႊားကို တိုက္ပြဲမ်ား ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံ ဆင္ႏႊဲခဲ့ကာ ရွမ္းႏွင့္မဏိပူရကို ႀကီးစိုးႏုိင္ခဲ့သည္။ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ ယုိးဒယားကုိပါ သိမ္းလိုခဲ့ျခင္းသည္ အာ ဏာတပ္မက္စိတ္က ေလာင္စာထုိးေပးလုိက္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေၾကာင့္မဟုတ္။ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါအလိုက္ ႏုိင္ငံ ေရးယွဥ္ျပိဳင္ဘက္မ်ား သို႔မဟုတ္ သဘာဝဓမၼအတုိင္းျဖစ္လာေသာ ရန္သူေတာ္မ်ားဟု သူကျမင္ခဲ့၍ျဖစ္သည္။အေလာင္းမင္းတရား၏ ထူးခြၽန္ေျပာင္ေျမာက္ေသာ ႏုိင္ငံေရးစြမ္းရည္သည္ သူ၏လက္ေတြ႕က်မႈထဲတြင္ ျပသေနခဲ့သည္။

၁၇၅၂ ခု၊ဧျပီလဆန္းမွ ၁၇၅၄ ခုဧျပီလကုန္ထိ အေလာင္းမင္းတရား၏ တပ္အင္အားမ်ားသည္ မုဆိုးဘုိ၏အေနာက္ ဘက္၊ ေျမာက္ဘက္ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္ကို အခ်င္းဝက္ကီလုိမီတာ ၁၅ဝ အထိျဖန္႔က်က္ႏုိင္ခဲ့သည္။ မုဆိုးဘုိရြာ သည္ ေနာင္ေသာ္အေလာင္းမင္းတရား၏ နန္းစိုက္ရာျမိဳ႕ေတာ္ ေရႊဘုိ ျဖစ္လာသည့္ သူ၏ေမြးဖြားရာဇာတိပင္တည္း။

၁၇၅၄ ခု၊ဧျပီလတြင္ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထဲသို႔ အင္းဝျမိဳ႕က်သြားေသာအခါ မြန္တို႔သည္ စစ္႐ံုးျပီး ခ်င္းတြင္းျမစ္အတိုင္း ေရေၾကာင္းခ်ီကာ အေလာင္းမင္းတရား၏ ဗဟိုခ်က္မေဒသထဲဝင္လာသည္။ သီလခူရြာအနီးမွ ေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲသည္ ေဒသတြင္းစစ္မက္ေရးရာတြင္ တိက်ျပတ္သားေသာ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။သီလခူေအာင္ပြဲေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းမွ မြန္တို႔ကိုတုိက္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး အေလာင္းမင္းတရားအေပၚ အာခံျခင္းမ်ားစဲသြားခဲ့သည္။ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္းေတာင္ဘက္ပိုင္းသို႔ အသြားလမ္းပြင့္သြားခဲ့သည္။

၁၇၅၄ ခု၊စက္တင္ဘာတြင္ မြန္တုိ႔သည္ ျပည္ျမိဳ႕၌ ၾက့ံၾကံ့ခံရန္စတင္လုပ္ေဆာင္ရာမွ အဆံုးအျဖတ္ေပးေသာ တုိက္ပြဲသည္ ၁၇၅၅ ခု၊ေဖေဖာ္ဝါရီ ၆ရက္မွ ၉ရက္အတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး အေလာင္းမင္းတရား၏တပ္မ်ား ေအာင္ပြဲဆြတ္ျခင္းျဖင့္ပြဲသိမ္းခဲ့သည္။ ယခင္တုိက္ပြဲမ်ားထက္ တမူထူးသည္မွာ ျပည္ကိုသိမ္းပိုက္ျခင္းသည္ အေလာင္းမင္းတရား ရာဇပလႅင္တက္ေတာ္မူရန္ မလုပ္မျဖစ္ေသာအခ်ိန္အခါကို အမွတ္ထင္ထင္ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

၁၇၅၅ ခု၊မတ္လတြင္ ဧရာဝတီျမစ္ဝွမ္းေဒသ’လြန္ေဆး’ျမိဳ႕ကုိ ေရာက္ေသာအခါ လ်င္ျမန္စြာေအာင္ေတာ္မူျခင္း ‘ျမန္ေအာင္’ဟုျမိဳ႕အမည္ ေျပာင္းလဲသမုတ္ေတာ္မူသည္။

၁၇၅၅ ခု၊ဧျပီလလယ္တြင္ ‘ဒဂံု’ သုိ႔ခ်ီကာ ျမိဳ႕သစ္တည္ျပီးလွ်င္ ‘ရန္ကုန္’ ဟုသမုတ္ေတာ္မူသည္။ ဒဂံု သို႔မဟုတ္ ရန္ကုန္သည္ မြန္တို႔၏ေျခကုပ္စခန္းျဖစ္ေသာ အလြန္ခုိင္ခံ့လံုျခံဳသည့္ သံလ်င္ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ရွိေနသည္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သစ္တည္ျခင္းသည္ တီထြင္သူတစ္ဦး၏ ထက္ျမက္လွေသာဥာဏ္ပညာကို ေဖာ္ျပႏုိင္ခဲ့သည့္ ရဲတင္းေသာပဏာမေျခလွမ္းပင္တည္း။ သံလ်င္ျမိဳ႕၏ ကုန္သြယ္အေမြကိုဆက္ခံရန္ သံလ်င္ကိုသိမ္းပုိက္ျပီးခ်ိန္ထိ ေစာင့္မည့္အစား အေလာင္းမင္းတရားသည္ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ကို ဖန္တီးရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

၁၇၅၅ ခု၊မတ္လတြင္ အေလာင္းမင္းတရားသည္ သံအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕အား မြန္နယ္သတ္လိုင္းကိုျဖတ္ျပီး ပုသိမ္ အေရာက္ေစလႊတ္လုိက္ကာ ဟိုင္းႀကီးကြၽန္းမွ ျဗိတိသွ်အရာရွိႏွင့္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။ ဟင္နရီဘရြတ္ခ္၏ ခင္ခင္ မင္မင္တုန္႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ဇြန္လတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္မစ္ရွင္အဖြဲ႕ ေစလႊတ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ပုသိမ္ျမိဳ႕သည္ ျမန္မာတို႔၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္၌ အျပည့္အဝရွိေနျပီ။ ျမန္မာဘုရင္သည္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကုိ အခ်ိန္မဆိုင္းဘဲဝယ္ယူလုိျပီး အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ကုန္သြယ္ေရးအခြင့္ထူးမ်ား သက္ညႇာေထာက္ထား ေတာ္မူေၾကာင္းကို ျပသေသာအခါ ျဗိတိသွ်တုိ႔သည္ မင္းတရားႀကီး၏ေရႊနန္းေတာ္သို႔ သံအဖြဲ႕ေစလႊတ္ရန္ စုိင္းျပင္းရေတာ့သည္။

၁၇၅၅ ခု၊ဇြန္လကုန္တြင္ အေလာင္းမင္းတရားသည္ သူ၏ေနျပည္ေတာ္အသစ္ျဖစ္ေသာ ေရႊဘုိသို႔ဆန္ေတာ္မူကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကိစၥမ်ားကို စီရင္ေတာ္မူသည္။ ၁၇၅၅ ခု၊ႏုိဝင္ဘာတြင္ ယခင္နန္းက်ဘုရင္၏ ဝန္ႀကီးမွဴးႀကီးမ်ား ကို မင္းတရား၏နန္းတြင္းထဲ ေနရာခန္႔ထားသည္။ ၁၇၅၆ ခု၊ဇႏၷဝါရီတြင္ ေတာင္ဘက္မွတုိက္ပြဲသစ္မ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေတာ္မူသည္။ မြန္တို႔ဘက္ေျပာင္းလာေစရန္ မင္းတရား၏သားေတာ္မ်ားက စာခြၽန္လႊာမ်ား ေၾကာ္ ျငာစာမ်ားသံုး၍ ေကာလာဟလစစ္ဆင္ေရးကို စတင္သည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ရဲမက္ေတာ္ငါးေသာင္းခန္႔ႏွင့္ ခ်ီလာရာ တစ္လခန္႔အၾကာတြင္ ရန္ကုန္သုိ႔ေရာက္သည္။

အဂၤလိပ္အေရွ႕အိႏိၵယကုမၸဏီႏွင့္ အက်ိဳးေက်းဇူးျဖစ္ထြန္းေသာ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈကို အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အခ်ိဳ႕ထားခဲ့ေသးသည္။ ကုန္သြယ္ေရး၊ အေျခခ်ေနထိုင္ေရးတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အဂၤလိပ္ တို႔၏ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားကို အလုိျဖည့္တင္းေပးရန္ မင္းတရားႀကီးဆႏၵရွိေတာ္မူသည္။ သုိ႔ရာတြင္ အဂၤလိပ္တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္သြယ္ျခင္းျဖင့္ အလြန္ဆံုးရရွိခဲ့သည္မွာ ေသနတ္အေျမာက္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ မဆုိစေလာက္ကုိ ကုမၸဏီ၏လူမ်ားက မင္းတရား၏တပ္မွဴးဗိုလ္မွဴးမ်ားအား ေရာင္းခ်ျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အဂၤလိပ္တို႔က မင္းတရားထံ အခစားဝင္ေသာ္ လက္ေဆာင္ပ႑ာအျဖစ္ဆက္သျခင္း- ထုိမွ်သာ။

သံလ်င္ကို လက္ရသိမ္းပိုက္ျခင္းအတြက္ ၁၇၅၆ ခု၊ဧျပီလမွ ဇူလိုင္ ၁၃ရက္ထိ အခ်ိန္ယူျပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ သံလ်င္သည္ မင္းတရားလက္ထဲက်ခဲ့သည္။ သံလ်င္က်ခဲ့ျပီးေနာက္ ျမန္မာရဲမက္ေတာ္မ်ားသည္ မြန္တုိ႔ကုိ အရပ္အဆုိင္းမရွိ လုိက္တုိက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၇၅၇ ခု၊မတ္လဆန္းမွစ၍ အရံအပိတ္ဝန္းရံထားျခင္းခံရေသာ ပဲခူးျမိဳ႕ေတာ္ သည္ ေမလ ၁၂ရက္တြင္ က်ခဲ့သည္။ မြန္တို႔၏တိုင္းျပည္အတြင္းမွ မုတၱမကဲ့သို႔ေသာေဒသမ်ားလည္း သစၥာခံ ခုိဝင္လာသည္။

ေအာက္ျမန္မာျပည္စစ္ပြဲ အဆံုးသတ္သြားျပီးေနာက္ အေလာင္းမင္းတရားသည္ ျမန္မာျပည္ ဗဟိုခ်က္မေဒသမ်ား၏ ျပိဳင္ဘက္ကင္းရွင္ဘုရင္ျဖစ္လာခဲ့ေခ်ျပီ။

ပဲခူးက်ျပီး တစ္လအၾကာ၊ အေလာင္းမင္းတရားသည္ ဟိုင္းႀကီးကြၽန္းမွ ျဗိတိသွ်ဦးစီးမွဴးကုိ ေရွ႕ေတာ္ ေမွာက္ဆင့္ေခၚေသာအခါ ထုိလက္စတာသံအဖြဲ႕မွတဆင့္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီသည္ စာခ်ဳပ္တစ္ေစာင္ခ်ဳပ္ဆိုရန္ မင္းတရားႀကီးအားဆြယ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာ့ကုန္သြယ္ေရး ျပန္လည္ဦးေမာ့ေစဖို႔အတြက္ အေရွ႕အိႏၵိယကုမၸဏီသည္ ထည့္ဝင္ျဖည့္ဆည္းေပးလိမ့္မည္ဟု အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ယံုၾကည္ခ်က္ရွိေနသည္။

No comments:

Post a Comment